Hilversum, 18 juni 2021 – Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam noemt het ook wel ‘Het Achterhuis van Rotterdam’. Hij heeft het over de orgelzolders van de Breepleinkerk in Rotterdam-Zuid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zaten hier drie Rotterdamse Joodse gezinnen ondergedoken op twee piepkleine, kale zolderruimtes zonder daglicht. Dankzij de bescherming van de gezinnen van de dominee, de koster en kerkleden weten de onderduikers de oorlog te overleven. Omroep MAX maakt het komende jaar een documentaire over deze bijzondere onderduikplek, de mensen die er verborgen werden en hun helpers. Maar ook over de strijd van de vrijwilligers van nu voor het voortbestaan van deze bijzondere plek.
Als de grootvader van Rebecca Andriesse in 1942 een veilige plek voor zijn kleindochter en haar echtgenoot Maurice zoekt, klopt hij aan bij de koster van de Breepleinkerk. In het geheim besluit de koster het jonge stel onder te brengen in de piepkleine ruimte naast het orgel. Later worden de ouders van Maurice Kool daar ook ondergebracht. Via de dominee wordt er nog een schuilplaats gemaakt op een tweede zolder voor het apothekersechtpaar De Zoete. In de zomer is het bloedheet op de zolders en in de winter ijskoud. De onderduikers denken dat ze maar zes weken op deze plek moeten doorbrengen, maar het duurt nog bijna drie jaar voor de oorlog afgelopen is. In de winter van 1944 wordt op de onderduikplek zelfs een baby geboren.
Strijd voor het behoud
Na de oorlog raakt de onderduikplek in de vergetelheid. Rotterdammers zijn bezig met de wederopbouw van de stad en richten hun blik op de toekomst. Ook in de kerk wordt niet meer gesproken over die moeilijke oorlogsjaren. Pas in 2006 worden de orgelzolders herontdekt. Jaarlijks krijgen duizenden scholieren rondleidingen op de zolders, georganiseerd door Stichting Schuilplaats Orgelzolders Rotterdam.
Een van de vrijwilligers is Anja Matser, auteur van het boek De Orgelzolders. Onderduikers in de Rotterdamse Breepleinkerk. “Juist in deze tijd waar het uitsluiten van mensen vanwege hun huidskleur of hun godsdienst of wat dan ook normaal lijkt te worden, moet dit verhaal blijven klinken. We leren ervan wat moed en volharding teweeg kunnen brengen. We beseffen dan dat mensen de kracht kunnen hebben elkaar te vertrouwen in de aller moeilijkste en gevaarlijkste omstandigheden waar verraad steeds op de loer lag. Heldendom dat ons kan en moet inspireren.”